Web Content Display
Zarządzeniem Centralnego Zarządu Lasów Państwowych z dnia 7 października 1954 roku powołane zostały cztery Zespoły Ochrony Lasu. Jednym z nich był Krakowski Zespół Ochrony Lasu z siedzibą w Tarnowie Gumniskach. Obejmował on swoim zasięgiem regiony podlegające Okręgowym Zarządom Lasów Państwowych w Krakowie, Lublinie, Przemyślu i Radomiu. Od roku 1974 (z chwilą utworzenia ZOL w Radomiu) ZOL w Tarnowie obsługiwał Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych w Krakowie i Okręgowy Zarząd Lasów Państwowych w Przemyślu – późniejszy OZLP w Krośnie. Aktualnie działalność Zespołu Ochrony Lasu, którego siedziba od 1991 roku mieści się w Krakowie, obejmuje obszar Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krakowie i Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Krośnie, a także położone w zasięgu 7 parków narodowych.
Specyfiką ZOL w Krakowie jest działalność w terenie o dużym zróżnicowaniu wysokościowym – od lasów niżowych poprzez obszary podgórskie, aż do wysokich gór. Drzewostany narażone są tu często na niekorzystne działanie czynników abiotycznych takich jak: huraganowe wiatry, okiść, niskie i wysokie temperatury oraz susze. Duże masy powalonych drzew jak również liczne świerczyny zagrożone przez grzyby opieńkowe i korzeniowca wieloletniego stwarzają korzystne warunki dla rozrodu i rozwoju owadów kambiofagicznych. Wypracowane przez pracowników ZOL sposoby postępowania w uszkodzonych drzewostanach pozwoliły na odpowiednie zagospodarowanie surowca drzewnego jak również kontrolowanie stanu populacji owadów z grupy szkodników wtórnych i technicznych. Opracowane zalecenia oraz dobra współpraca z nadleśnictwami ochroniły drzewostany świerkowe przed gradacyjnym występowaniem kornika drukarza i rytownika pospolitego. Przygotowywane przez ZOL oceny stanu sanitarnego i zdrowotnego drzewostanów oraz ukierunkowanie zabiegów ratowniczych służą podejmowaniu decyzji dotyczących ochrony lasu przed niekorzystnymi czynnikami abiotycznymi, biotycznymi i antropogenicznymi.
W całym okresie powojennym szkodnikami liściożernymi wykazującymi tendencję do gradacyjnego występowania w drzewostanach sosnowych były: brudnica mniszka, osnuja gwiaździsta i czerwonogłowa, strzygonia choinówka, poproch cetyniak i boreczniki. W latach 2005-2007 w drzewostanach sosnowych Nadleśnictwa Mielec wystąpiła konieczność prognozowania, a w konsekwencji również zwalczania opaślika sosnowca.
Dokładne rozpoznanie ognisk występowania, a następnie ciągłe monitorowanie owadów z grupy szkodników pierwotnych pozwoliło na wnikliwą ocenę powierzchni zagrożenia jak również prognozowanie nasilenia pojawu owadów.
Na początku lat 80-tych w górskich drzewostanach świerkowych w Nadleśnictwach Krościenko i Piwniczna oraz w Gorczańskim Parku Narodowym miało miejsce gradacyjne występowanie zasnui świerkowej i zasnui wysokogórskiej. Gatunki te pomimo zmniejszającej się powierzchni świerczyn wymagają ciągłego monitorowania.
W latach 90-tych na terenie Nadleśnictw: Narol, Lubaczów, Jarosław i Leżajsk nastąpił wzrost zagrożenia drzewostanów od chrabąszcza kasztanowca i chrabąszcza majowego. Szkody powodowane przez pędraki uniemożliwiały wyprowadzenie pożądanych upraw i młodników. Opracowane przez ZOL w Krakowie metody ochrony sadzonek przyczyniły się do uratowania setek hektarów upraw leśnych. Dla ograniczenia populacji gatunków chrabąszczy w trakcie żeru regeneracyjnego imagines prowadzono ich ręczny zbiór. Podczas rójki w 2007 roku zebrano 10 600 kg, a w 2011 roku – ok. 8 000 kg owadów. W roku 2011 dodatkowo wykonano chemiczne zabiegi przeciw imagines chrabąszczy. Agrolotniczy zabieg przeprowadzono na powierzchni 166 ha, a naziemne zabiegi chemiczne na łącznej powierzchni 1 083 ha.
Istotnymi problemami nie tylko szkółek leśnych, ale także upraw, młodników i drzewostanów starszych klas wieku są choroby infekcyjne. Wykonywane w Zespole Ochrony Lasu analizy fitopatologiczne pozwalają na szybkie rozpoznawanie zagrożenia oraz podejmowanie właściwych działań profilaktyczno-ochronnych. Dużą troską stał się stan zagrożenia upraw i młodników jodłowych zainfekowanych przez sprawcę raka jodły – grzyba Melampsorella caryophyllacearum. Przygotowane przez ZOL zalecenia oraz pełna ich realizacja przez służby leśne spowodowały poprawienie jakości zagrożonych upraw i młodników, szczególnie w nadleśnictwach na terenie RDLP w Krośnie.
W okresie minionych 60-lat działalności w Zespole Ochrony Lasu w Krakowie zatrudnionych było wiele osób oddanych ochronie lasów południowej Polski. Pracą ZOL w tym okresie kierowali:
mgr inż. Marian Partyka w latach 1954-1978,
inż. Bogusław Garbaczyński w latach 1978-1991,
dr inż. Krzysztof Srokosz w latach 1991-2008,
dr inż. Alfred Król w latach 2008-2015,
mg inż. Jarosław Plata od roku 2015.